25 – ü : اۆ این حرف در فارسی وجود ندارد. این حرف شبیه حرف u هست با این تفاوت که در تلفظ این حرف لب ها کمی جمع تر و بسته تر (مثل حالت فوت کردن !) می شوند. برای فهم این حرف از دوستان ترک زبان خود کمک بگیرید.
ütü |
اۆتۆ |
اتو |
üç |
اۆچ |
سه |
26 – v: و مثل و در ساوه
varlık |
وارلېک |
دارایی |
veri |
وِری |
داده |
27 – y: ی مثل ی در یخ
yazmak |
یازماک |
نوشتن |
bayram |
بایرام |
عید |
28 – z: ز
az |
آز |
کم |
tuz |
توز |
نمک |
29 – ğ: اسم این حرف yumuşak ge یا g نرم هست.
این حرف بعد از مصوت ها می آید. کلمه ای با این حرف شروع نمی شود.
اگر قبل از مصوت های کلفت بیاید، مصوت را به شکل کشیده تلفظ می کنیم. به عبارتی حرف قبل از ğ را کمی می کشیم.
مصوت های کلفت : a,ı,o,u
a |
ağaç |
آآچ |
درخت |
ı |
yığın |
یېېن |
توده |
o |
soğuk |
سووک |
سرد |
u |
uğur |
اووور |
شگون، برکت |
برای مثال اگر بخواهیم کلمه دوران در فارسی رو به شکل الفبای ترکی بنویسیم می شه : doğran
(تلفظ به شکل دووران )
لازم به توضیح است بعضی جاها نوشته می شه در این حالت صدای غ می دهد در حالی که این گونه نیست. یا ممکن است مثلا کلمه soğuk را به شکل سویوک بنویسند که اشتباه است.
کلمه soğuk مثل این است که شما کلمه souk را تلفظ کنید با این تفاوت که کمی o را کشیده تلفظ می کنید. تلفظ این کلمه عینا مقل تلفظ شهر میانا هست.
در ترکی آزربایجانی اکثر این حالت ها صدای غ می دهد (البته نه همهاش).
|
ترکی استانبولی |
ترکی آزربایجانی |
|
dağ |
داا |
داغ |
کوه |
Ağaç |
آآچ |
آغاچ |
درخت |
اگر قبل از مصوت های نازک بیاید، مصوت را به شکل کشیده تلفظ می کنیم. به عبارتی حرف قبل از ğ را کمی می کشیم.
مصوت های نازک : e,i,ö,ü
e |
eğilmek |
اَییلمَک |
خم شدن |
i |
iğne |
ایینه |
سوزن |
ö |
öğrenci |
اؤورنجی |
دانشآموز |
ü |
düğme |
دۆۆمَ |
دکمه |
حرف ğ بعد از سه مصوت i,ö,ü باز هم به کشیده شدن این سه مصوت را در پی دارد.
برای مثال تلفظ öyrenci به جای öğrenci اشتباه است زیرا آمدن ğ یعنی حرف ö کشیده تلفظ شود نه اینکه حرف y تلفظ شود ! این ها اشتباهاتی است که بعضا مشاهده می شود.
اما بعد از حرف e در اکثر موارد صدای ی (مثل ی در یخ) تولید می کند.
نظر خود بنده این است که در مواردی که بعد از صدای e صدای y داریم، حرف ğ می آید. (اکثرا موقعی که دو مصوت کنار هم هستند (اولی e هست) و حرف ی در وسط قرار می گیرد به جای y از ğ استفاده می شود)
eğer |
اَیَر |
اگر |
eğitim |
اِییتیم |
پرورش |
eğri |
اَیری |
کج |
نکته :هر گاه علامت ^ روی حروف قرار بگیرد نشانگر این است که آن حرف باید کمی کشیده شود
مثا ل : alem پرچم، علم،lem â : عالم، دنیا